Jesper Juul jest duńskim psychoterapeutą, pracującym z dziećmi, młodzieżą i rodzinami. Dużo pisze (po polsku ukazało się parę książek jego autorstwa), mówi (w sieci można znaleźć audiobooki, nagrania odczytów i, jak poniżej, zapisy wideo), tłumaczy. Zwraca uwagę na siłę naturalnych reakcji i zachowań (mówienia „nie”, użyteczności agresji). Bardzo wspiera kompetencje, które rodzice już mają, a wykazuje stanowczość i jednoznaczność tam, gdzie powołuje się na swoją ekspercką wiedzę.
Poniżej anglojęzyczny film, w którym Juul omawia to, jak rozumie przejawy agresji u dzieci. Proponuje rozróżnienie na moralną i – jak mówi – egzystencjalną reakcję na agresję. Pierwszą uważa za nieużyteczną w terapeutycznej pracy z dziećmi, natomiast drugą jako umożliwiającą zbliżenie się do doświadczenia dziecka i uznanie, że także napastliwe, pełne złości zachowania mają swoje uzasadnienie.
Dla mnie jako psychoterapeuty ważny jest moment, gdy Juul kieruje słowa do specjalistów zajmujących się dziećmi i mówi:
Jeśli odnosimy się do dziecka z perspektywy moralnego potępienia przemocy, może minimum, które powinniśmy być w stanie zaproponować, to uczciwość – uczciwe powiedzenie, czy to dziecku, czy w rozmowie z rodzicami: „Być może nie jestem najlepszą osobą do rozmowy na ten temat, ponieważ z powodów moralnych mam silne obiekcje co do zachowania państwa syna. Może chcecie porozmawiać o tym z kimś innym, kto nie ma tak silnych poglądów na ten temat.”
Wydaje mi się, że taka przejrzystość i umiejętność uwzględnienia przez terapeutę (jak i pedagoga, logopedę, wychowawcę, nauczyciela…) własnych ograniczeń, a także umiejętność przekazania tej samoświadomości dziecku i jego rodzinie, może stanowić bardzo ważny gest i w takim sensie być bardzo terapeutyczna. Gest ten wyraża zarazem szacunek, jak i potwierdza wyznawane przez terapeutę wartości i jego zdolność do utrzymywania granic.
Polecam.
