Przy jednym z wpisów pojawiło się pytanie o nieskuteczność psychoterapii, konkretnie – pytanie o statystyki dotyczące ilości osób, którym psychoterapia nie pomaga Myślę, że to bardzo ważna kwestia, a że jest badana naukowo, istnieją rzeczone dane statystyczne, o których chętnie opowiem.
Badaniem nieskuteczności, czy wręcz szkodliwości psychoterapii zajmuje się na przykład amerykański uczony Michael Lambert. Jego ustalenia mówią, że około 7-9% osób podejmujących psychoterapię może doświadczyć jej negatywnych skutków. Oczywiście powodem niepowodzenia nie są błędy terapeuty – nie mówimy o źle prowadzonej psychoterapii, ale o psychoterapii, którą prowadzi osoba spełniająca kryteria dobrego psychoterapeuty (znormalizowane na potrzeby badań) i która to terapia miałaby duże szanse się udać.
Z badań Lamberta wynika, że niewielki, ale istotny odsetek osób podejmujących terapię doświadcza większej liczby skutków negatywnych niż pozytywnych ze względu na samą naturę formy pomocy. Poznawanie własnych uczuć, zbliżenie do doświadczenia, poszerzenie świadomości nie są w przypadku tych osób zjawiskami, które pomagają im lepiej organizować życie i doświadczać większej satysfakcji, lecz przeciwnie – prowadzą do pogorszenia nastroju i poczucia większej bezradności wobec życia.
Jako jedno z wyjaśnień Lambert proponuje następującą hipotezę: niektóre osoby nie decydują się mówić o pewnych obszarach swojego życia, także takich, w których doświadczają dużego dyskomfortu. Terapeuci natomiast nie sprawdzają na każdej sesji każdego z pól funkcjonowania osób, z którymi rozmawiają. Prowadzi to do powstania sprzężenia zwrotnego – pacjent nie mówi, terapeuta nie pyta, więc pacjent tym bardziej nie mówi, a terapeuta upewnia się w fałszywym przekonaniu, że nieomawiany obszar jest wolny od trudności.
Lambert proponuje korzystanie z zaawansowanych technologii, mających wychwytywać takie sprzężenie – pacjent ma przed sesją wypełniać kwestionariusz zawierający wiele pytań dotyczących różnorodnych obszarów życiowych, i jeszcze przed sesją wyniki badania mają być dostarczane terapeucie, już po obróbce statystycznej, wskazującej na istotne zmiany i obszary, w których pacjent doświadcza pogorszenia.