W kwietniu, w każdą sobotę, w Pracowni Terapii i Rozwoju trwały będą Dni Otwarte. Spora część zespołu przygotowuje różne warsztaty i prezentacje informujące, co to jest psychoterapia, dla kogo, kiedy, jak można z niej skorzystać. Poza powyższego typu zajęciami skorzystać też będzie można z bezpłatnych konsultacji psychoterapeutycznych, psychiatrycznych i prowadzonych przez oboje – psychoterapeutę, jak i psychiatrę. Ja także postanowiłem coś przygotować. Do współpracy zaprosiłem lekarza psychiatrę Roberta Naumiuka.
Początkowo myślałem o temacie Dlaczego czasem nie warto korzystać z psychoterapii. To nieco kontrowersyjny temat – ale, pomyślałem, taki właśnie może przyciągać uwagę. Jednak postanowiłem się z tego wycofać, ponieważ moją intencją jest przede wszystkim udzielenie rzetelnej informacji na temat:
- Jakie są ograniczenia pomocy psychoterapeutycznej.
- Jakie są alternatywne formy pomocy osobom w trudnej sytuacji emocjonalnej.
- Jak zdecydować, do jakiego specjalisty zwrócić się po pomoc – do psychiatry czy do psychoterapeuty.
Jestem przekonany, że korzystanie z psychoterapii jest drogą do znalezienia ulgi w zarówno doraźnych, bieżących trudnościach, jak i do znaczącego podniesienia jakości życia. Ale też wiem, że jest to droga niełatwa i wymagająca od człowieka z niej korzystającego dużej motywacji i wytrwałości.
Motywacja do podjęcia psychoterapii
Praktycznie zawsze w czasie konsultacji poświęcam czas na omówienie kwestii motywacji, a konkretnie kwestii, jaką motywację do podjęcia terapii ma sam zainteresowany.
Komentarz do powyższego akapitu (korzystam z wolności formy, jaką oferuje blog): samo sformułowanie „jaką motywację do podjęcia terapii ma sam zainteresowany” brzmi kwestionująco – i to mi się nie podoba. Jest w tym cień podejrzenia, że działa on na czyjeś polecenie, nie na własną odpowiedzialność, itp. A przecież nie o to chodzi i zależy mi, by konsultowany o tym wiedział. Jednocześnie rozmowa o motywacji potrafi sama w sobie być bardzo wnosząca – pozwala dotrzeć do sedna trudności, pomaga określić drogę do poradzenia sobie z problemem, urealnia nadzieje i obawy związane z podjęciem psychoterapii.
Dlaczego wewnętrzna motywacja jest tak potrzebna? Bycie w psychoterapii to bycie w sytuacji wyboru – wyboru między robieniem kroku w nieznaną stronę a swoistym odpoczynkiem w znanym i bezpiecznym miejscu. Nie ma ludzkiej siły, która sprawiłaby, żeby ktoś, kto nie ma takiego własnego postanowienia, zrobił choćby kroczek w nieznane, zwłaszcza, jeśli to nieznane dotyczy obszaru wewnętrznego, emocjonalnego, psychologicznego. W świecie zewnętrznym można zaciągnąć kogoś siłą na konsultację do psychoterapeuty. Siła może być czysto fizyczna, może też opierać się na groźbie lub prośbie. Ale już do skorzystania z terapii nikogo nakłonić się nie da, jeżeli on sam tego nie chce. Planowany warsztat ma właśnie na celu przedstawienie kwestii motywacji.
Jak szybko pomaga psychoterapia
Siła oddziaływania psychoterapii nie jest liniowa. Pierwsze kilka spotkań potrafi wywrzeć na pacjencie ogromne wrażenie i w rzeczy samej wprowadzić w jego myślenie o sobie dużą zmianę. Jednakże o ile spektakularność efektu maleje wraz z trwaniem psychoterapii, o tyle jej głębsze, subtelniejsze działanie wymaga czasu. Dlatego w niektórych sytuacjach potrzebna jest równoległa forma pomocy albo też działanie doraźnie psychoterapię zastępujące. Szczególnym przypadkiem takiej sytuacji jest doświadczanie przez pacjenta myśli samobójczych. Warto pamiętać, że – wbrew często spotykanej przeciwnej opinii – osoby, które sygnalizują zamiary samobójcze, są szczególnie narażone na podjęcie próby pozbawienia się życia. Obniżony nastrój czy wyjątkowo trudne okoliczności życiowe mogą prowadzić do desperackiego aktu samobójczego – takie działanie koniecznie trzeba powstrzymać, nawet za cenę zawieszenia czy przerwania psychoterapii.
Psychoterapia a farmakoterapia
Robert Naumiuk, znakomity psychiatra (znakomity, bo tak mówią o nim pacjenci, a nie (tylko) bo to mój kolega), i ja postaramy się omówić łączenie tych form pomocy i ich możliwy wpływ na siebie.
Gdybyście byli Państwo zainteresowani przyjściem na warsztat, proszę o kontakt z sekretariatem Pracowni Terapii i Rozwoju – tel. 22 468 00 65 lub 53 58 800 65. Chociaż wszystkie warsztaty i konsultacje w czasie dni otwartych są bezpłatne, informacja o zainteresowani pomoże nam przygotować odpowiednią ilość materiałów oraz dobrać salę właściwej wielkości.
Serdecznie zapraszam,
Michał Czernuszczyk – psycholog, certyfikowany psychoterapeuta i superwizor aplikant PTP